Arnavutçası “Nata e Pulës” Türkçesiyle “Tavuk Gecesi” düğünlerden önce damadın evinde yapılan bir nevi bekarlığa veda gecesi adlandırabileceğimiz Arnavut düğün geleneğidir. Bu geceye, aileye yakın olan akraba, komşu ve arkadaşlar olmak üzere sadece gençler katılır. Genelde düğün gününden 1 gün öncesi yapılır. Çok eski bir gelenektir ve neredeyse her bir Arnavut’un bu konuda bir anısı vardır.
Şimdi bu gece nasıl yapılıyor ayrıntılarına geçelim.
Yukarıda dediğimiz gibi bu gece bir nevi bekarlığa veda eğlencesidir. Gençler arasında olur fakat araya yaşlı olduğunu kabul etmeyen gençler de katılır, kimse ses etmez. Hoş, kim ses edebilir:)
Tam bir eğlencedir ve gece boyunca eğlence kahkahalar eksik olmaz.
Tavuk Alma
Tavuk gecesi, ilk olarak tavuk almayla başlar. Gençler toplanarak yakın akraba, komşularını gezerek tavuk ve belli hediyeler almak üzere yakınlarının evlerini ziyaret ederler.
Bu ziyaretlerde, hangi eve geliniyorsa o evdeki kişilerle ilgili şarkı ve maniler söylenir. Bu mani ve şarkılarla, bir nevi kişi gaza getirilerek daha çok tavuk ve hediye almak amaçlanır. Tabii ki gençlerden ve eğlencelerinden bahsediyoruz.
Bu mani ve şarkılarla ev sahibine, tavuk ve güzel hediyeler verirlerse bekar çocuklarının çabuk evleneceğini, şans bulacaklarını, bereket geleceğini ve ne kadar cömert olduğu konusunda övgüler söylenir. Büyük hediye geldiyse alkış kıyamet kopar. Şarkıların sesi yükselir.
Tabii ki adınızın cimri çıkmaması için elinizde ne var yok verirsiniz.
Verilen hediyeler genellikle tavuk, içecek, pirinç, kuruyemiş, meyve, tatlı vb. gece boyunca yenilecek yiyecekler olur. Hatta ailenin çok akın bireyleri bunun için güzelce süslenmiş çok özel paketler hazırlar.
Tavuk Çalma
Tavuk çalmak, tavuk gecesinin en eğlenceli kısımlarından biridir. Tavuk çalmak derken bu size tuhaf gelmesin zira bu gençlerin bir eğlencesi ve sadece kendi evlerinden veya yakınlarına yaptıkları bir şeydir. Aile büyükleri tarafından bilinir ve konuda hazırlıklıdırlar.
Artık köylerde yaşamadığımız ve tavuk kümeslerimiz olmadığından bu ilginç ve komik geleneği uygulamak zor. Ama köylerde halen yapılır
Eskiden köylerde gençler akşamın bir vaktinde toplanır ve kendi evleri başta olmak üzere hala, teyze, dayı, amca vb. yakını kim varsa kümeslerine girer tavuklarını çalarlardı. Tabii ki bunun eğlence için yapıldığını tekrar söyleyelim. Çünkü o evde yaşayan gençler bizzat en başta gider, annesinin tavuğunu alırlardı. Üstelik de, en sevdiği tavuk veya horoz hangisiyse bizzat o seçilirdi.
Tabii gece boyunca eğlenilir ama sabah bir kıyamet kopardı. Gece keyifli keyifli tavuklar yenirken bir de tavuğun sahiplerine lezzetini sorarlardı. Yazarken bile gülüyoruz çünkü yaşını başını almış kişiler bu konuyu halen ballandıra ballandıra anlatırlar:)
En sevdiği tavuğu çalınanlardan sabah kıyamet kopar!
o komshi, oh kuku, mos vet, po mori e kishin more pulen tem, qe bash ate pulen zi, oh shkoj pula
ah more dreqat, ah kopilat, dreqi ti ju thonk
Ah Komşu, ah tavuğumu almışlar hem de siya olanı, ah gitti tavuk
Ah şeytanlar, ah fırlamalar, şeytanlar yesin sizi)
Bu yukarıdaki cümle sadece en sevdiği tavuğu çalınanın serzenişidir.
Küçük bir not olarak verelim; aile büyükleri bu geleneği bilen kişiler ve başlarına ne geleceğini bilirler. Sabah kalktıklarında çalınan tavukların sohbetini yapıp gülerler. Tavuğunu veya horozunu çok sevenler büyük bir ihtimal o geceden önce saklamanın peşine düşerler. Tavuk veya horozunu odasını alan var mıdır? Tabii ki olası
Tavuk Gecesi Başlar
Tavuk gecesi başta da bahsettiğimiz gibi damadın evinde olur. Kapı kapı dolaşarak alınan tavuklar ve ev sahibinin aldığı tavuklar olmak üzere ailenin bireyleri tarafından misafirler için pişirilir. Çalınan tavuklar da cabası.
Gece boyunca şarkılar söylenir, maniler okunur ve hatta geceye sızan ailenin komik bireyleri ilginç hikayeler anlatır. Skeçler yapılır, anlayacağınız tam bir eğlencedir.
Gecenin sonuna doğru tavuklar ve eşlik eden pilav, içecekler konuklara verilir.
Sadece bir grup genç, pişirilen tavuklardan bir bölümünü alıp gelin evine götürürler. Gece bu şekilde bitmiş olur.
Türkiye’de…
Bizler bu geleneği tavuk çalma hariç:) sürdürüyoruz ve şehir hayatının insanları uzaklaştırdığı bir devirde bu gece sayesinde buluşup hasret gideriyoruz.
Türkiye’de genelde cumartesi günü yapılır ve Arnavutlar tarafından sürdürülen ve korunan bir gelenektir.
Arnavut.Com yazdı
“Arnavut Düğün Gelenekleri”
