Kamusu’l Alam” Evrensel Tarih ve Coğrafya Ansiklopedisi, 1889-1898 yılları arasında Osmanlı Arnavut aydını yazar Sami Bey tarafından yazılan, Türkçe’nin ilk geniş kapsamlı ansiklopedisidir. Ansiklopedi içerisinde Osmanlı imparatorluğu sınırlarında yer alan Arnavut coğrafyasıyla da ilgili bilgiler verilmektedir. Sami Bey tarafından hazırlanan bu yazıda, Kosova’nın Mitrovica, Arnavutçada Mitrovicë şehri hakkında coğrafi bilgiler, demografik yapı ve şehir hakkında genel bilgiler veriliyor.
Mitrovica Şehri (Mitrovicë)
Mitrovica (Arnavutçada Mitrovicë), Kosova Vilayetinin Priştine Sancağına (eyalet) bağlı bir şehirdir. Priştine’nin 38 kilometre kuzeybatısında, İbër nehrinin sağ tarafında, küçük Sitnica nehrinin aktığı yerde yer alır.
Mitrovica, Priştine Sancağında batı kenarına uzanır. Güneyde Vushtrria [Vuçitërn] şehri ile komşusudur. Kuzeydoğuda Sırbistan’da ve kuzeybatıda Yeni Pazar Sancağı yer alır. Kosova Vilayetine bağlı bir şehirdir.
Şehrin yukarı bölgelerinde bir kalenin kalıntıları var. Selanik’ten Bosna’ya giden demiryolu hattı burada durmaktadır.
Mitrovica’da üç cami ve bir de dua evi, 1 rüşdiye (Ortaokul) ve bir adet ilkokul (iptidayye) var
Nüfus
Şehrin yaklaşık olarak 5.000 nüfus var ve coğunluğunu Arnavut müslümanlar oluşturuyor. Az da olsa Hıristiyan bir nüfus var.
Coğrafya
Mitrovica, esasen dağlık bir arazidir, ancak verimli vadiler ve ovalar da bulunur. Ormanlar, çamlar, köknarlar ve güçlü kirişler yapılan diğer ağaç türleri bakımından zengindir.
Tarım alanında her türlü tahıl, sebze ve meyve üretirler. Ayrıca burada diğer ülkelere ihraç edilen mükemmel değirmen taşları da yapıyorlar. Çok sayıda çiftlik hayvanı var.
Kaza başkentinden üç saat sonra, Banjska adıyla bilinen ve birçok hastalığın tedavisinde çok etkili olan maden banyoları vardır.
Mitrovica’da 170 köye sahiptir.
Kaynak: “Kamus al-A’lam Evrensel Tarih ve Coğrafya Ansiklopedisi-Sami Frashëri, Vepra 7 (Prishtina: Rilindja 1984). Translated from the Albanian by Robert Elsie
Arnavut.Com
“Bir Zamanlar Arnavutlar”