Geçtiğimiz günlerde Arnavut.Com’da “Arnavut Yemekleri ve Lezzetleri Listesi” adıyla, Arnavut mutfak kültürüne ait yemek ve lezzetleri yazdık. Yaptığımız listede Arnavut böreğini de yazdık fakat Arnavut mutfağında börek kültürü o kadar gelişmiş ve özeldir ki, başlı başına değerlendirilmesi gerekir. İşte bu amaçla sadece böreklerimizin listelendiği bir yazı hazırladık.
Bu konu gerçekten de uzun bir konu olduğundan zaman zaman güncelleyerek devam edeceğiz.
Arnavut Börekleri
Türkiye’de Arnavutlar denildiğinde akla gelebilecek ilk şeylerden biri de mutlaka Arnavut Böreği olur. Çevrenizde sizinle tanışan ve bir muhabbetle sizin Arnavut olduğunuzu öğrenen insanlar genelde “Sizin çok güzel börekleriniz var, bir keresinde bir Arnavut böreği yemiştik, tadı hala aklımızda”, “Sizin börekleriniz çok övüyorlar ama hiç tadına bakma fırsatım olmadı”, “Güzel yapan bildiğiniz bir yer var mı? veya “Bir imkan olsa da yiyebilsek” vb. cümleler olur.
Bu öyle bir şeydir ki, muhabbet bu noktaya geldiğinde mutlaka börek konusunda sonuçlanmaya gider. Biz de böreklerimizden yapar, yediririz.
Tedavi ettiği hastasının Arnavut olduğunu öğrenen doktorun: “Sizi çok iyi tedavi edeceğim, yalnız sizden börek rica istesem? diye börek istemeleri…Özellikle doktorlar çok severler, bu sayede çok iyi tedavi oluyoruz:)
Size kızı veririz ama bir daha geldiğinizde bize börek getirin ve kızımıza da yapmayı öğretin diyen babaya, amcaya rastlamak… (yaşanmıştır, kızımızı aldık ve çok güzel börek hazırlıyor.)
Arnavut olduğunuzu öğrenen iş arkadaşlarınızın “Yaşasın Arnavut böreği yiyeceğiz” diye sevinmeleri..
“Ne baklavası, böreğine yapalım” diyen halı saha arkadaşları….
“Hocam notumu kırmışsınız denildiğinde “Bana şöyle güzel bir börek getir” diyen öğretmenlere:) Hatta bu konuda pek çok Arnavut “Annem sayesinde okulumu bitirdim” veya çocuklarına takılmak için “Annesinin börekleri sayesinde okul geçiyordu” diye takılmaları meşhurdur.
Arnavutlarda Hamur ve Börek Kültürü
Arnavutlar, hamur ve börek konusunda inanılmaz zengin bir mutfak kültürüne sahiptir. Aklınıza gelebilecek neredeyse her türlü malzemeden kolayca börek yapabilirler. Sebzelerden ete, süt ürünlerinden sakatata kadar börek çeşitlerini sadece Arnavutlarda görebilirsiniz.
Kat kat yapılan ve sadece iç malzemesi değişen klasik Arnavut böreğinde bile onlarca alternatif iç malzeme varken, yine farklı teknik ve yöntemlerle yapılan sayısız börek çeşidi vardır.
Yukarıda dediğimizi gibi, klasik olarak yapılan Arnavut böreklerinde bile çok fazla alternatif vardır. Bu konuda örnek vermemiz gerekirse; ıspanaklı börek sade yapıldığı gibi, içine yoğurt, soğan, taze soğan, lor peyniri, biber gibi malzemelerle de alternatif yaratılır. Ve bu da yetmez, kol böreği, mısır unundan ıspanaklı börek ve hatta “fil” denilen tek katlı olarak yapılan ıspanaklı börek de yapılır.
Sütlü ve tatlı börekler, aynı böreğin 2 hatta 3 farklı çeşidi vs. derken nasıl zorlu bir işe karıştığımızı da anlayabilirsiniz. Dediğimiz gibi Arnavutlarda börek çok farklı bir şey!
Böreklere çok özen gösterilir!
Teşbihte hata olmaz diyelim; Arnavutlarda börek yapımı neredeyse dini bir ritüel gibi özen gösterilir ve bu konuda hiç bir şekilde özensiz davranmazlar. Zaten ekmek (yemek) dediğimiz şey Arnavutlarda da kutsaldır. bu şekilde özen gösterilmesi de normaldir.
Böreklerle ilgili birkaç bilgi;
- Böreklerde hiçbir şekilde hazır yufka kullanılmaz.
- Böreklerin büyük çoğunluğu, özel olarak hazırlanan hamurun baklava gibi kat kat açılmasıyla yapılır.
- Böreklerin pek çok malzemeyle alternatifleri vardır. Pırasalı börek ve yoğurtlu pırasalı börek gibi.
- Böreklerin dışı kıtır içleri ise pamuk gibi yumuşaktır.
- Klasik Arnavut börekleri, tıpkı pizzada olduğu gibi yuvarlık tepside yapılır ve üçgen şeklinde kesilerek servis edilir.
- Klasik Arnavut böreğinin kenarları kendine has bir teknikle kapatılır.
ARNAVUT KADINLARI!
Şimdi gelelim bu börekleri yapan Arnavut hanımlarına….Onlara küçük bir övgü yapmadan geçmeyeceğiz zira nesiller boyu bu kültürü sürdüren, büyük özenle börekleri hazırlayan hanımlarımız bu kültürün önemli temsilcileridir.
Arnavut olmamızdan bağımsız olarak yazıyoruz, gerçi bunu ne kadar samimi bulursunuz bilmiyoruz ama eğer Birleşmiş Milletler ve Unesco bir toplumun-hamurun temsilcileridir” diye tanıması gerekirse bu topluluk kesinlikle Arnavutlar olmalıdır.
Arnavut hanımları çok küçük yaştan itibaren, Arnavut mutfağının en önemli ögesi olan börekler (hamur) konusunda yetiştirilmeye başlanırlar. Bu durum ilk olarak bir oyun maksadıyla başlar. Anneler börek yaparken küçük kız çocuklarına küçük bir hamur parçaları verirler ve çocuklar çok küçük yaştan itibaren oyun maksatlı başlayan süreçten sonra da ustalık derecesine ulaşırlar.
Çok daha eskilerde ise, yaşamın zorlukları nedeniyle tarla, ev işleri vb. işlerle ilgilenen anneler yerine küçük yaşlarda da olsa evin yemek ihtiyacını karşılamak üzere küçük yaşlarda da başlanmıştır.
Ah kadınlar!
YEMEKLER KÜLTÜRÜ BÖLGESELDİR!
Arnavutluk’a gittik ama şu meşhur dediğiniz böreğinizi yiyemedik! Nerede Arnavutların meşhur böreği!
Haydaaaa!
Börekler konusu geçtiğinde küçük bir ayrıntıyı da mutlaka ekliyoruz.
Bazen bloglarda, yorumlarda, köşe yazılarında hatta bırakın normal kişilerin bu konuda yorumlarını, gurmelerin yazılarında bile “Arnavutluk’a gittik ama orada doğru düzgün lezzetli börek yiyemedik! Arnavut mutfağında muhteşem börekleri diyorsunuz ama nerede?” diyenler olabiliyor. Bu, bir turistin Trabzon’a gidip “Orada güzel kebaplar yiyemedik, hani nerede Türk mutfağının kebapları” demesine benziyor. Komik yani!
İlk olarak şunu net bir ifadeyle belirtelim: Yemekler bölgeseldir ve ülke sınırlarıyla belirlenmez. Coğrafi şartlara göre belirlenir (iklim, tarım alanları hatta dini ve kültürel etkiler vb. şartlar) Türkiye’de Karadeniz mutfağı ile Güneydoğu birbirinden çok farklıdır. Trabzon ve Gaziantep Türk mutfağıdır ama coğrafi nedenlerle yemek çeşitleri ayrıdır.
Bilmeyenler olabilir, Arnavutlar sadece Arnavutluk’ta yaşamıyor: Arnavutlar; ülke olarak Arnavutluk, Kosova’da, bölgesel olarak da Makedonya, Karadağ, Sırbistan, Yunanistan, Bosna Hersek, İtalya vb. yakın ülke coğrafyalarında yaşıyorlar. Tabii ki Türkiye’de de…
Arnavut.Com bölge olarak sadece Arnavutluk’u değil Arnavut coğrafyasını temsil ediyor. Bu yüzden her zaman bu konuyu yazma gereği duyuyoruz.
Arnavutluk ülke olarak dağlık bir yer olması nedeniyle (yüzde 70’i dağlık), doğal olarak daha çok hayvansal ürünler tüketilir. Kıyı şeridi malum, balık ve deniz ürünleri kültürü hakimdir.
Bu, Arnavutluk’ta börek yapılmadığı anlamına gelmiyor fakat ovaların ve tarım alanlarının daha çok olduğu Makedonya, Kosova gibi Arnavut coğrafyasında hamur kültürü daha fazla gelişmiştir.
Tirana’da börek yiyebilirsiniz fakat Üsküp, Kumanova veya Priştina’da böreğe doyarsınız. Ama yine bir küçük ayrıntı verelim, böreklerin en güzeli evde yapılır.
Türkiye’yi de unutmamak gerekir. Türkiye’de göç eden yaşayan Arnavutların çoğunluğu Kosova ve Makedonya’dan göç edenlerden oluştuğu için en güzel börekleri burada da güzel bir şekilde yiyebilirsiniz.
Neden bu listeyi yaptığımızdan da bahsedelim.
Zaman zaman internet site ve bloglarda, Arnavut börekleri diyerek yanlış isimlerle, görsellerle, hatta adını değiştirilen börekleri ve listeleri görüyoruz. Açıkçası Biz de bu konuyu çok çok iyi bildiğimizden sizleri doğru bir şekilde bilgilendirmek istiyoruz.
Şimdi gelelim tadına doyulmaz Arnavut böreklerinin listesine…
1- Fli-Fliya (Fli-Flija-Filinya-Fluya)
Listemize, Arnavut.Com’un “UNESCO – İnsanlığın Kültürel Mirası” olarak tescillenmesini istediği, “Fli veya Fliya” olarak adlandırılan Arnavutların en özel böreğinden başlıyoruz. Arnavut mutfağında 1 numara olmayı hakkedecek kadar özel bir börek, ki zaten biz buna “Arnavutların efsane böreği fliya” diyerek tanımlıyoruz.
Efsane diyoruz çünkü lezzeti bir yana, geçmişi çok çok eskilere dayanıyor ve yapım tekniği açısından belki de dünyanın en zor, en fantastik yemeği – böreğidir.
Küçük bir not: Arnavutça adı Fli-Flija olarak yazılır ve bölgeye göre filinja, fluja vb. benzer adlarla anılır. Arnavutçada “J” harfi Türkçedeki “Y” harfi gibi okunur. Türkçede okunuşu gördüğünüz üzere Fliya’dır.
Fliya, boza kıvamında krep hamuru kıvamında hazırlanan hamurun, demir bir saçın altında pişirilmesi tekniğine dayanıyor.
Fliya pişirme tekniği çok eski tarihlere dayanıyor. Tarihsel bir süreç olarak bu yapım şekli, savaşların zorlu koşullarında yemek ihtiyacını karşılamaya çalışan askerlerce de kullanılmıştır.
Demir saç, askerlerin kullandığı kalkandır. Askerler yanlarında taşıdıkları kalkanlarını yemeklerini yapmak için de kullanmıştır. Yanınızda tencere, tava vb. şeyleri taşımak bir asker için zor olduğundan yanlarında taşıdıkları kalkanların altında ve üstünde, ekmek, börek vb. mazlemelerini pişirmişlerdir. Çok pratik ve mantıklı bir durum!
Malzeme olarak sadece un, su, yağ, yoğurt (kaymak)ve tuz kullanılır.
Fliya, boza kıvamında hazırlanan malzemenin (krep hamuru kıvamında) sıra sıra dizilerek ısıtılan demir saç’ın altında pişirilmesiyle yapılıyor.
Krep hamuru, üçgen şeklinde aralıklar bırakılarak tepsiye dizilir ve yüksek ateşte ısıtılan demir saç tepsinin üstüne konulur. Bir sıra pişmiş olur ve tekrar bir sıra hamur atılır tekrar demir saç tepinin üstüne konulup pişirir. Baklava gibi kat kat büyük bir özen gösterilen çok zor bir iştir. Tepsi dolana kadar tek tek katlar pişirilir.
Ne kadar zor olduğunu tahmin bile edemezsiniz. Ateş, duman, katları tek tek atmak ve pişirmek gerçekten de zordur.
Ama tek bir şey söyleyelim; böreklerin kralıdır. Hani ölmeden önce mutlaka yapmanız gereken şeyler listelenir ya, işte bu konuda filiya’yı bu listeye eklemelisiniz. Muhteşem!
Not: Fliya’nın zor bir börek olduğundan bahsediyoruz ve doğal olarak bulunması çok zor. Biz bile sene de 2 kez yapabiliyoruz. Eğer bir daha bulamayacaksanız yemeyin lütfen:)
2- Ciğerli Arnavut Böreği
İşte geldik bir başka efsaneye; Ciğerli Arnavut Böreğine…
Arnavut denildiğinde neredeyse herkesin aklına Arnavut ciğeri gelir. Arnavut ciğeri, Arnavutlarla özdeşleşmiş, Türkiye’de en çok bilinen Arnavut yemeğidir. Arnavut ciğerinin aksine, yine Arnavutların bir başka efsanesi olan ciğerli böreği ise nedense pek bilinmez. Büyük bir ihtimal “Ciğeri verdik, bari böreği bizde kalsın” demiş olabiliriz!
Börek konusunda yukarıda bir açıklama getirmiştik, hazır ciğer demişken de çok defa bahsetmemize rağmen bir kez daha bir konuya da açıklık getirelim;
Böreklerde olduğu gibi “Arnavutluk’ta gittik ve orada Arnavut Ciğerini bilmiyorlar” gibi zaman zaman tuhaf ifadelerle karşılaşıyoruz. Arnavut ciğeri, İstanbul Arnavutlarına ait bir yemektir. İlk olarak Arnavut kaldırımı yapmak üzere İstanbul’a gelen Arnavutlar tarafından yapılmıştır.
Ciğer, geçmiş zamanlarda pek tercih edilen bir şey değildir, çöpe bile atıldığı söylenir. Tıpkı bir zamanlar, dünyanın en güzel yemeklerinden olan tavuk kanat yemeğinde olduğu gibi. 15-20 sene öncesine gittiğinizde tavuk kanat değersiz bir şeydi.
Kaldırım yapmak üzere gurbete gelen ve imkanları sınırlı olan Arnavutlar İstanbul’da kimsenin yüzüne bakmadığı ciğeri muhteşem bir lezzete dönüştürürler. Hem çok ucuz olması hem de besleyici olması yüzünden tercih edilmiştir. Bu şekilde Türk mutfağına da girmiş oldu.
Tabii ki Arnavut coğrafyasında da yapılır fakat daha çok İstanbul’da tercih edilmiştir. Ama ciğerle alakamız namımızı hakkedecek kadar yüksektir. Böreğinde gördüğünüz üzere.
Böreğin iç malzemesi; ciğer, soğan ve salça veya kırmızı toz biberden oluşur. Yapımı Arnavut böreğinin temel hazırlanış şeklindedir ve sadece iç malzemesi değişir. Kuzu ciğeri ile yapılması daha uygundur.
Ciğerli Arnavut böreği ile ilgili daha ne söyleyebiliriz bilmiyoruz, tam olarak bir börek efsanesidir.
Mutlaka deneyin!
3- Pırasalı Börek
Arnavutlarla özdeşleştirilen ve büyük bir haklılık payı olan sebzelerden biri de pırasadır. Pırasa, Türkiye’de neredeyse ciğer kadar özdeşleştirilmiş bir sebzedir. Bizim için vazgeçilmez bir lezzet olduğu da aşikar. Yemek olarak da bolca tüketiriz. Böreği ise tek kelimeyle enfestir!
Arnavut böreğiyle pek haşır neşir olmamış, ama kulaktan dolma bilgilerle “Sizin bir pırasa böreğiniz varmış, tadını çok merak ediyoruz” diyenlerle her zaman karşılaşırız. Hatta bununla ilgili küçük bir anı…
Kız isteye gitmiştik ve her şey hoş bir şekilde gelişti, kızımızı istedik ve derken cevap olarak: “Kızımı veririz fakat karşılığında pırasalı börek isteriz” diye yanıt geldi.
Mevsimi olmamasına bir şekilde ulaştık ve böreğimizi verip gelinimizi aldık. Gelinimizi de aldık.
Arnavutlar söz verdi mi yapar, diye de belirtelim. Besa bes!
Bu börek çeşidi sadece salça ilaveli pırasa ile yapıldığı gibi aynı zamanda yoğurt, peynir, domates vb. benzeri malzemelerin pırasaya ilave edilerek de yapılabilir. Ayrıca kol böreği olarak da yapılır.
Pırasalı Arnavut böreği, mutlaka denemeniz gereken lezzetlerden biridir.
4-Samsa Arnavut Mantısı – Mantija me Kos”
Samsa veya Arnavutça diğer bir adıyla “Mantija me Kos” Türkçesiyle yoğurtlu mantı olarak çevirebileceğimiz bir Arnavut böreğidir.
Çoğu zaman istem dışı olarak “dün bir mantı yedik gerçekten çok güzeldi” dediğimizde “Siz Kayseri Mantısı da yapıyor musunuz? gibi cümleyle karşılaşabiliyoruz. Arnavutlara mantı denildiğinde, akıllarına gelen şey, neredeyse lokum büyüklüğünde pişirilen hamur parçacıklarıdır. Samsa da içi boştur ve sadece üzerine sarımsaklı yoğurt konur diğeri de aşağıda bahsedeceğimiz kıymalı mantıdır.
Samsa, yukarıda resimlerden görebileceğiniz gibi, rulo şeklinde hazırlanan hamurun lokum büyüklüğünde kesilerek pişirilmesi ve sıcakken üstüne sarımsaklı yoğurt dökülerek servis ediliyor.
Arnavut.Com’da samsa’yı ne zaman yazsak aklımızda tek bir şey geliyor; İçi boş olarak pişirilen ve üzerine sadece sarımsaklı yoğurt konulan bir şey nasıl bu lezzetli olabilir? Cevabını bilmiyoruz, Arnavut Hanımları maharetli ellerinde cennet hurması gibi bir şeye dönüşüyor.
Aslında biz bu böreğe isim versek adı “Cennet Lokumu” olurdu. Eğer bir daha bulamayacaksanız yemeyin lütfen:)
Kerlan / Kërlan – Arnavut Partal Böreği
Arnavutlarca çok sevilen böreklerden biri de “Krelan” böreğidir. Arnavutçada Kërlan olarak da yazılır “ë” harfi Türkçede “ı” harfi olarak okunur. Kırlan, Kerelan vb. yakın kelimelerle, bölgeye, şiveye göre adı değişebilir. Türkiye’de, başta Trakya bölgesi olmak üzere “Arnavut Partal Böreği” olarak geçer.
Krelan, resimde de gördüğünüz üzere ufak parçalara ayrılmış bir börek çeşididir. Türkçesinde olduğu gibi, pişirildikten sonra partal halinde parçalara ayrılır ve o şekilde servis edilir.
Yapımı, içi değişen standart Arnavut böreğinden biraz farklı olarak yapılır. Oklava ile açıldığı gibi elle açılabilir. En önemli iözelliği ise hamuru sıcak su ile hazırlanır. Normal bire börek gibi pişirildikten sonra börek küçük parçalara ayrılır ve en olarak da tavada ısıtılan kızgın yağ dökülür.
Dileyenler üzerine peynir (lor) ilave edebilir. Hiç denemedik tabii ki ama sabahları soğuk bir şekilde peynirle çok güzel oluyor
Kerlan’ı ile tuzlu bir ayran eşliğinde sıcacık yemek. Enfes!
Simit Pogaça
Küçük bir başlık olarak Krelan ile yapılan Simit Pogaça’dan da bahsedelim.
Simit pogaça, yukarıda bahsetmiş olduğumuz krelan ile hazırlanan bir aperatif. Krelanın hamur parçaları, yine kendine özel bir şekilde hazırlanan bir sandviç ekmeğinin içine konularak hazırlanıyor.
“Nasıl yani, sandviç’in içine börek mi konuluyor?” diyebilirsiniz! Evet o şekilde, böreği o kadar seviyoruz ki ekmeğin içine bile koyup yiyoruz:)
Kabul, ilk başta tuhaf gelebilir fakat 2 tabak krelan böreği yiyeceğinize yarım tabak krelan ile hazırlanmış simit pogaca çok mantıksız değil. Acaba?
Bayrampaşa tarafında bu lezzeti bulabilirsiniz.
Krelan me Topi / Krelan me Duqa
Yukarıda anlatmış olduğumuz Krelan ile aynı isme sahiptir fakat benzer olmasına rağmen yapılışı, görüntüsü vs. tamamen farklıdır.
Krelan me Topi, görüntüsü ekmek veya kek gibidir. Kıvam olarak hamuru neredeyse kek hamuru kadar akışkan olduğundan tuzlu kek, piştikten sonra da kekten daha çok ekmeğe benzer. Sözcükleri dolaştırıp duruyoruz farkındayız:)
Malzeme olarak ; un, su, karbonat, yağ ve tuzdan oluşur. Bütün malzemeler kek hamuru gibi akışkan bir hale getirilir. Ardından pişirilir. Krelan böreğinde olduğu gibi kaşık veya bıçak yardımıyla küçük parçalara ayrılır. En son üzerene kızgın yağ dökülür ve servis edilir. Üzerine peynir parçaları da ekleyebilirsiniz.
Pırpeç
En özel böreklerden biri daha “Pırpeç” yoğurt yumurtayı seviyor.
Bu börek çok ilginçtir zira ilk defa yiyenler mutlaka içindeki peynirin adını sorarlar. “Bu börek yoğurttan yapılıyor”, içinde peynir olmadığını söylediğimizde ise bir şaşkınlık olur.
Hatta ilginç bir şey, gerçi ilginç bir şey değil mantıklı: Arnavutlarda ekşimik hariç peynirle yapılan bir börek yoktur çünkü peynir çok çabuk eriyen daha da önemlisi biraz soğuduktan sonra lastik kıvamına geldiği için doğal olarak Arnavutlar için tatmin edici gelmez. Pizza ve yine peynirle yapılan diğer börekler biraz soğuduğunda neredeyse yenilmez hale gelir. Pırpeç ise tam aksine kahvaltılarda soğuk olarak tercih edilir. Arnavut zekası:)
Pırpeç’i sıcak şeklinde seviyoruz fakat ertesi günü çayla birlikte kahvaltıda yediğimiz şey çok daha güzel!
Pırpeç, sadece iç malzemesi değişen standart Arnavut böreği gibi yapıldığı gibi aynı zamanda kol böreği olarak da yapılır. Yoğurt yerine ekşimik yani lor peyniri ile de yapılır.
Soğanlı Arnavut Böreği
Arnavutların çok sevdiği pırasa ile aynı familyadan olan Soğan, Türk mutfağında olduğu gibi Arnavut mutfağında da olmazsa olmaz yardımcı malzemelerden biridir. Arnavut mutfağında sadece yardımcı olarak da kalmaz bazen başrolü de oynar. İşte bunlardan biri de Soğanlı Arnavut böreğidir. Belki aklınıza sadece kuru soğan geliyor olabilir ama taze soğanı da göz ardı etmemek gerekiyor.
Kuru Soğanlı Arnavut Böreği
Soğanın en lezzetli hallerinden biri olan karamelize haliyle yapılırç. Soğanlar yağda karamelize hale getirilinceye kadar yağda pişirilir ve ardından su ilavesi yapılarak kaynatılır. Sadece iç malzemesi değişen standart Arnavut böreğinde iç malzeme olarak kullanılır. İstenirse domates veya biber parçaları da eklenebilir.
Soğanın karamelize halini sevenler için çok güzel bir börektir.
Taze Soğanlı Arnavut Böreği
Taze soğanlı Arnavut böreği, pişirilmeden sadece küçük parçalara ayrılarak yapılır. Sadece iç malzemesi değişen standart Arnavut böreği gibi yapılır. Tercihe göre sadece taze soğan ile yapılabilir fakat tercihe göre yoğurt veya lor peyniri ilavesi yapılabilir.
Ispanaklı Arnavut Böreği
Ispanaklı börek, Türkiye’de bilinen ve yapılan bir börek çeşididir. Tabii ki Arnavut böreği olarak ne kadar güzel olduğunu söylememize bile gerek yok! Bir baklava gibi kat kat yapılmış, tel tel dökülen hamur parçaları, ıspanağın lezzeti, içine konulursa soğanın o tatlı aroması birlikteliğiyle ve en sonunda da yanında bir bardak tuzlu ayran…Malzemelerle şiir yazmak bu olsa gerek!
Ispanak, gerçekten de böreğe yakışan en güzel sebzelerden biridir. Haklı olarak da dünyanın her tarafında hamur ile birlikte çok güzel bir şekilde değerlendirilir.
Arnavutlar, ıspanaklı börekleri farklı farklı yaparlar. Sadece ıspanakla yapıldığı gibi bazen de katkı olarak soğan (en güzelidir), yoğurt, peynir, biber vb. malzemelerle kişileştirerek zevke göre yaparlar. Bunun dışında kol böreği ve mısır unuyla da yapılır.
Damat Paçası (Tuzlu Arnavut Baklavası)
Damat Paçası ise ilginç bir yiyecek zira börek gibi bir şey fakat tam olarak börek değil çünkü ana yemek değil. Aperatif veya meze desek paçaya haksızlık olur. O yüzden bu yiyeceğe adını biz veriyoruz “Tuzlu Arnavut Baklavası” Tıpkı baklava gibi yufkalar açılıyor ve yine tatlı niyetine yeniliyor. Yakıştı:)
Paça, yeni adıyla Tuzlu Arnavut baklavası:) tıpkı baklava gibi özel hazırlanmış yufkalarla yapılıyor. Genelde, baklava yapılırsa mutlaka paça da yapılır. Baklava için açılan yufkalar biraz fazla olarak hazırlanır ve bu paça yapılarak değerlendirilir. Hatta kalan küçük parçalar değerlendirilir.
Baklavada olduğu gibi, piştikten sonra üzerine şerbeti ilave edilir. Tabii ki bu şerbet tuzlu ve tercihe göre et – tavuk suyu ile yapılır.
Ardından üzerine sarımsaklı yoğurt sonra haşlanan etler ve son olarak da tereyağlı terbiye dökülür.
Damat paçası olmasının sebebi ise, evliliğin ilk haftası damatlar kız tarafına yemeğe davet edilirler ve gelinin annesi damadına özel olarak bu yiyeceği hazırlar.
Pek kolay bulunan bir şey değildir. Sitemizde tarifi var deneyebilirsiniz veya bekar çocuklarınıza (kardeşlerinize) bir Arnavut kızı bulacaksınız:)
—————–
Şimdilik bu kadar! Arnavut börek çeşitlerini bu sayfaya eklemeye devam edeceğiz…
Türkiye’nin İlk Arnavut Kültür Medya Platformu
Arnavut.Com
“Miredita Türkiye”